زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

ذاتی باب حمل (حمل اولی)





ذاتی باب حمل (حمل اولی)، از اصطلاحات علم منطق بوده و به حمل حد تام بر محدود گفته می‌شود.


۱ - توضیح اجمالی



ذاتی باب حمل (حمل اولی)، از اصطلاحات علم منطق بوده و به حمل حد تام بر محدود گفته می‌شود.
اصطلاح ذاتی در منطق، مشترک ميان چند معناست. يکي از اين معاني مربوط به بحث حمل و انقسام آن به «حمل اوّلي» و «حمل شایع صناعی» است. به حمل اوّلي (حمل حد تام بر محدود) ، حمل ذاتي هم مي‌گويند؛ بنابراين، ذاتي در اين معنا صفت براي حمل است، نه محمول.

۱.۱ - ذاتی


اين حمل را «ذاتي» مي‌گويند، زيرا محمول، عين ذات موضوع است.

۱.۲ - اولی


و «اوّلي» نام گرفته است، زيرا اولاً: صدق يا کذب اين نوع حمل، اوّلي و بديهي است، و ثانياً: ثبوت هر چيزي يا اجزاي هر چيزي براي خودش بر ثبوت هر چيز ديگري براي آن مقدّم است؛

۱.۳ - بالذات


و «بالذات» ناميده مي‌شود زيرا ذات و ماهیت موضوع، استحقاق اين حمل را دارد و ملاک ضرورت حمل در خود ذات موضوع است.
[۳] مجتهدخراسانی(شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۷۸.
[۴] سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة، ص۱۳۰.
[۵] خوانساری، محمد، منطق صورى، ص۶۰.
[۶] گرامی، محمدعلی، منطق مقارن، ص ۹۹.


۲ - پانویس


 
۱. مظفر، محمد رضا، المنطق، ص ۹۷-۱۰۲.    
۲. مظفر، محمد رضا، المنطق، ص ۱۰۰.    
۳. مجتهدخراسانی(شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۷۸.
۴. سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة، ص۱۳۰.
۵. خوانساری، محمد، منطق صورى، ص۶۰.
۶. گرامی، محمدعلی، منطق مقارن، ص ۹۹.
۷. مشکوة الدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه تالیف صدرالدین شیرازی، ص۱۷۵.    
۸. مشکوة الدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه تالیف صدرالدین شیرازی، ص۳۵۸.    


۳ - منبع



پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «ذاتی باب حمل (حمل اولی)»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۰/۲۸.    


رده‌های این صفحه : اصطلاحات منطقی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.